Farkındalık, en genel anlamıyla kişinin dikkatini şimdiki zamana odaklayıp yaşadığı deneyimin bütünüyle farkında olmasıdır. Farkındalık, içinde bilinçli bir şekilde odaklanmanın ve yargısızca gözlemin yer aldığı bir bilinç halidir. Şimdiki zamanda var olmayı; düşüncelerimizi, duygularımızı ve hislerimizi onlara tepki vermeden gözlemlemeyi içerir.
Farkındalık, birçok farklı türe ayrılabilir. Aşağıdaki farkındalık örneklerini inceleyebilirsiniz.
Öz farkındalık bir kişinin kendisi hakkında bilgi sahibi olma durumunu ifade ederken, sosyal farkındalık bir kişinin çevresindeki insanların ve olayların bilincinde olma durumunu belirtir.
Beden farkındalığı, bir kişinin kendi bedenine odaklanması ve bedeninde oluşan his ve duyumları fark etmesidir. Bu, kişinin bedeninde meydana gelen değişiklikleri algılamasını sağlar. Beden farkındalığı, kişinin bedenindeki gerginlik ve ağrıyı azaltarak rahatlamasına yardımcı olabilir. Ayrıca, kişinin kendi bedeniyle daha güçlü bir bağ kurmasını sağlar.
Zihinsel farkındalık, duygu ve düşüncelerimizin farkında olma durumunu ifade eder. Düşüncelerimize ve duygularımıza odaklanırken onlara kapılmamayı veya onlara alışkın olduğumuz şekilde tepki vermemeyi içerir. Bu, duygusal durumumuzun, düşüncelerimizi ve eylemlerimizi nasıl etkilediğini fark etmemize yardımcı olur. Aynı zamanda zorlayıcı duygulara daha dengeli ve sağlıklı bir şekilde yaklaşmamızı sağlar.
Farkındalık uygulamalarının stres ve kaygıyı azaltmak, dikkati ve konsantrasyonu güçlendirmek ve öz farkındalığı geliştirmek gibi birçok faydası vardır.
Farkındalık üzerine yapılan araştırmalar, düzenli uygulama yapmanın çeşitli faydalarını ortaya koymuştur:
Farkındalığı geliştirmenin birçok yolu vardır. En uygun yöntem ise, o anki kişisel amaç ve ihtiyaçlarınıza göre değişir. Bunu da uygulamaları düzenli yaptıkça zaman içinde keşfedebilirsiniz. İşte farkındalığınızı geliştirmek için uygulayabileceğiniz birkaç yöntem:
Farkındalık meditasyonu, bedensel ve zihinsel farkındalığı geliştirmenin basit ve etkili bir yoludur. Dikkatinizi nefesiniz ve beden duyumlarınız gibi tek bir nesneye odaklamayı ve düşüncelerinizi ve duygularınızı yargısızca gözlemlemeyi içerir.
Yoga, Tai Chi, Qigong gibi zihin-beden bağlantısını güçlendiren çalışmalar, farkındalığınızı geliştirmenize yardımcı olur. bu çalışmalar bir yandan kaslarınızı güçlendirip esnetirken, diğer yandan nefesinizin ve enerjinizin farkındalığını içerir. Bu aktiviteler bireyi fiziksel, zihinsel ve ruhsal açıdan destekler. Böylelikle sağlığınızı bütünsel olarak korumaya yardımcı olur.
Gündelik aktiviteleri yaparken geçmiş veya gelecek hakkında düşüncelere dalmak yerine o ana odaklanmak, farkındalığınızı geliştirmeye destek olur. Giyinmek, yemek yemek, yürümek, konuşmak veya dinlemek gibi günlük işlerinizde tüm dikkatinizi o ana vermeye çalışın ve mümkün olduğunca çoklu görevlerden (multi-tasking) kaçının.
Minnettar olduğumuz şeylere odaklanmak, şimdiki zamanın daha çok farkında olmamıza yardım eder. Aynı zamanda hayatımızda bizi zorlayan durumların üstesinden daha kolay gelmemizi sağlar. Her gün minnettar olduğunuz birkaç şeyi günlüğünüze yazmayı veya bunları sevdiklerinizle paylaşmayı deneyebilirsiniz.
Ekranlarda çok fazla zaman harcamak dikkat dağıtıcı ve yıpratıcı olabilir, bu da farkındalığımızı zayıflatabilir. Düzenli teknoloji molaları vermeye çalışın ve bu molaları, doğada zaman geçirmek veya farkındalık meditasyonu uygulamak gibi farkındalığı geliştirici etkinlikler için kullanın.
Farkındalık Uygulamaları sayfamızda ayrıntılı bilgi ve daha fazla uygulamaya ulaşabilirsiniz.